„Paraszyńskie Wąwozy” to rezerwat leśny, największy spośród występujących na terenie naszego nadleśnictwa. Zajmuje powierzchnię 55,22 ha. Pełni wielorakie funkcje ochronne.

Głównym celem ochrony rezerwatu jest zachowanie rzadkich i wyjątkowo licznych jak na ten rejon kraju źródlisk i związanej z nimi roślinności. Źródliska przyjmują formę powierzchniowych wysięków. Występują w miejscach, gdzie woda trafia na warstwy nieprzepuszczalne a siła hydrostatyczna wypycha ją na powierzchnię. Z tego względu często pojawiają się na zboczach lub wręcz pod wierzchołkami pagórków. Wokół źródlisk gromadzą się ciekawe i rzadkie rośliny.

Łącznie w rezerwacie zainwentaryzowano 223 gatunki roślin w tym 11 gatunków rzadkich i zagrożonych w skali regionu oraz 9 gatunków o charakterze podgórskim.

Najciekawszym gatunkiem jest zdecydowanie storzan bezlistny. Jest to roślina niezwykle rzadka nie tylko w Polsce, ale również w skali Europy. Częściej występuje w górach w reglu dolnym. To bezzieleniowy storczyk, który posiada rozgałęzione kłącze wytwarzające rozłogi. Nie wykształca korzeni a część nadziemna to zaledwie kilkunastocentymetrowa łodyga z 2-3 drobniutkimi listkami i 5-8 niepozornymi kwiatkami. Pojawia się nieregularnie, niekoniecznie każdego roku i przez okres zaledwie 2 tygodni. Niezmiernie trudno go spotkać i rzec można, że z naszym storzanem jest trochę jak z duchami – wszyscy o nim mówią a mało kto go widział.

Inne ciekawe rośliny rezerwatu to: paproć podrzeń żebrowiec, widłak wroniec, manna gajowa i pojawiająca się w otwartych miejscach naparstnica purpurowa.

Na terenie rezerwatu występują liczne okresowe cieki wodne. Największą wartość przedstawia Jeleni Potok. Wypływa z wysoko położonego źródliska a kończy swój bieg w bezodpływowym śródleśnym bajorku. Jest to ciek całoroczny, co jest sporą rzadkością w tym rejonie kraju.

Teren rezerwatu charakteryzuje się silnie urozmaiconą rzeźbą terenu, przypominającą tereny podgórskie czy górskie. Położone w rezerwacie wzgórza osiągają prawie 200 m n.p.m a różnice wysokości nierzadko przekraczają 100 m. Tuż obok rezerwatu znajduje się najwyższe wzniesienie Nadleśnictwa Strzebielino – Jelenia Góra o wysokości 221 m n.p.m. Warto dodać, że różnica wysokości między dnem doliny Łeby a wznoszącą się nad nią Jelenią Góra osiąga prawie 180 m i jest to największa wysokość względna na Pomorzu i RDLP w Gdańsku. Taki właśnie charakter ma ten rezerwat.

Na terenie rezerwatu nie prowadzi się żadnej gospodarki leśnej, następują tu wyłącznie procesy naturalne. W miarę upływu lat obserwuje się wycofywanie świerka – stare osobniki powoli zamierają a stosunkowo nieliczne odnowienia naturalne są słabej kondycji. Wyraźnie zaznacza się dominacja buka z licznymi i ekspansywnymi odnowieniami naturalnymi. Obraz drzewostanów zaznaczony jest licznymi wywrotami i złomami, co potęguje naturalny charakter lasu.

Rezerwat „Paraszyńskie Wąwozy” udostępniony jest do zwiedzania. Można to zrobić wędrując po  wytyczonych przez nas szlakach turystycznych: żółtym i czerwonym oraz leśnej ścieżce edukacyjnej „Wokół Rezerwatu”. Oto mapka rezerwatu oraz link do jej wersji cyfrowej: