Asset Publisher Asset Publisher

Rola lasów w obiegu węgla w przyrodzie

Krążenie węgla w przyrodzie polega na stałym jego przechodzeniu z atmosfery do biomasy poprzez wiązanie go w procesie fotosyntezy i uwalnianie go z biomasy do atmosfery w procesach spalania i rozkładu czyli gnicia.

Jesteśmy świadkami bardzo istotnych zmian klimatu. Wzrost średniej temperatury, topnienie lodowców czy częste występowanie gwałtownych zjawisk w przyrodzie to tylko niektóre jego przejawy. Wzrost średniej temperatury ściśle związany jest ze wzrostem stężenia gazów cieplarnianych z których największe znaczenie ma dwutlenek węgla. Dzisiaj niemal każda działalność człowieka przyczynia się do wzrostu gazów cieplarnianych – w Unii Europejskiej to: energetyka 31%, transport 24%, przemysł 20%, gospodarstwa domowe 12%, rolnictwo 10 % i inne 3%. Szacuje się, że ok. 80% emisji CO2 spowodowanej przez człowieka pochodzi ze spalania paliw kopalnych. Wg Europejskiej Agencji Środowiska Polska zajmuje niechlubne trzecie miejsce w Europie pod względem emisji tego gazu.

Bardzo istotne znaczenie w obiegu węgla w przyrodzie a tym samym redukcji jego poziomu w atmosferze mają lasy. To one poprzez proces fotosyntezy wiążą i akumulują węgiel. W skali światowej ekosystemy lądowe wiążą ok. 11 gigaton CO2 rocznie, jednak globalna emisja tego gazu jest znacznie większa i wynosi 36 gigaton rocznie. 1 ha lasu pochłania średnio 4-5 ton CO2. Łącznie polskie lasy pochłaniają rocznie ok. 40 mln ton CO2 a do tej pory zmagazynowały ponad 1 mld ton węgla. W skali światowej jest to niewiele, natomiast w skali europejskiej jest już ilość znacząca.

I jeszcze jedna garść danych. „Zbiornikami” węgla w lesie są: rosnące drzewa 33%, martwe drewno 5%, ściółka 11%, materia organiczna w glebie 46% i podszyt 5%. Graficzny obraz udziału węgla w poszczególnych partiach lasu przedstawia infografika zamieszczona poniżej artykułu.

Najwięcej węgla pochłaniają drzewostany młode, intensywnie przyrastające (Fot. J. Kuczyńska)

Węgiel akumulowany jest głównie w drewnie - na pień przypada 66% biomasy, zaś pniaki i korzenie 14%. Drzewa pochłaniają węgiel w fazie wzrostu i rozwoju czyli ma to miejsce głównie w drzewostanach młodych i intensywnie przyrastających. Drzewa stare lub utrzymywane w przegęszczeniu w zasadzie nie przyrastają co w praktyce oznacza, że wiążą niewiele węgla z atmosfery.

Węgiel zawarty w więźbie dachowej, meblach czy papierze nadal jest węglem związanym. Uwalnia się poprzez spalanie bądź naturalny rozkład. Choć z przyrodniczego punktu widzenia martwe drewno jest czymś bardzo pożądanym, to w sensie obiegu węgla w przyrodzie oznacza dokładnie to samo co jego spalenie. W Kanadzie szacuje się, że emisja CO2 z rozpadających się na dużych powierzchniach drzewostanów jest większa, niż emisja kanadyjskiego przemysłu.

Z przyrodniczego punktu widzenia martwe drewno jest bardzo pożądane, jednak w sensie obiegu węgla w przyrodzie oznacza dokładnie to samo co jego spalenie (Fot. J. Kuczyńska)

Obok lasu ogromne znaczenie w pochłanianiu CO2 mają zadrzewienia, niestety naukowcy określają ich stan jako fatalny.

Zmniejszenie stężenia CO2 w atmosferze można uzyskać na dwa sposoby: zmniejszając emisję CO2 oraz zwiększając jego pochłanianie. By zmniejszyć emisję konieczne jest zmniejszenie spalanie paliw kopalnych (węgiel, ropa, gaz ziemny) i zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii. Jeśli tego nie zrobimy, lasy nie są w stanie zbilansować emitowanego do atmosfery CO2.

 

Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe (PGL LP)
Jesteśmy organizacją z ponad 90 letnią tradycją. Prowadzimy zrównoważoną, potwierdzoną międzynarodowym certyfikatem PEFC gospodarkę leśną na ponad 7,6 mln ha powierzchni  naszego kraju. Systematycznie zwiększamy lesistość Polski z 21 proc. w roku 1945 do 29,6 % obecnie. Konsekwentnie realizujemy „Krajowy program zwiększania lesistości”, dzięki któremu do roku 2050 lesistość Polski wzrośnie do 33%. Cechuje nas samodzielność finansowa. Znaczną częścią naszego zysku dzielimy się ze społeczeństwem. Wspieramy m.in.: Budżet Państwa, samorządy terytorialne, Parki Narodowe; organizacje pozarządowe, wspieramy remonty lokalnych dróg oraz inne, ważne dla Państwa przedsięwzięcia. 
Nasze profesjonalne działania oraz wieloletnie doświadczenie w połączeniu z wiedzą i odpowiedzialnością za powierzony nam majątek są gwarancją bezpieczeństwa ekologicznego Polski.
                                                           PRACUJEMY W  ZGODZIE Z NATURĄ!