W styczniu 1945 roku wojska radzieckie podeszły w pobliże Elbląga i Malborka. Dlatego też 16 stycznia dowódca SS i policji w Gdańsku, Fritz Katzmann, wydał rozkaz ewakuacji KL Stutthof do oddalonego o około 140 km Lęborka.

Więźniów przeznaczonych do ewakuacji ustawiono w 9 kolumnach marszowych, łącznie około 11500 osób.

Do wsi Łebno trasa marszu wszystkich kolumn przebiegała podobnie.

Od początku brakowało jedzenia, wielu więźniów  było chorych na tyfus, wielu cierpiało na krwawą biegunkę i inne choroby.
Zima była mroźna i śnieżna. Temperatura spadała do -20°C. Na noclegi zamykano więźniów w dużych oborach, stodołach, kościołach. Coraz więcej osób, wyczerpanych drogą i chorobą, nie miało siły dalej maszerować, tych SS-mani zabijali na miejscu.

W Lęborku planowano zakwaterować więźniów w pomieszczeniach szkoły SS ale w międzyczasie powstał tam szpital polowy Wehrmachtu. Z tego powodu więźniów z poszczególnych kolumn zapędzono do letnich obozów służby pracy w całym powiecie lęborskim. Na terenie naszego nadleśnictwa znajdowały się one w Łówczu, Nawczu i Godętowie. Jednym z więźniów pędzonych w „marszu śmierci” był Władysław Okrój, nasz późniejszy leśniczy Leśnictwa Kętrzyno. Był więźniem KL  Stutthof oznaczony numerem 101 665 jako więzień polityczny. W trakcie Marszu śmierci, szczęśliwie udało mu się zbiec w miejscowości Linia. Jak sam wspominał: „Powstało zamieszanie wśród ludności cywilnej, która zaczęła rzucać więźniom chleb. Wykorzystałem ten moment i uciekłem”.

W wyniku wykonania rozkazu o ewakuacji obozu, śmierć poniosło około 8000 więźniów.

Aby uczcić pamięć ofiar tych strasznych wydarzeń powołano miejsca pamięci:

• w Łówczu miejsce w pobliżu obozu przejściowego, gdzie dokonano rozstrzelania ponad 300 więźniów
• w Nawczu masowa mogiła - pomnik ponad 650 więźniów zamordowanych w podobozie z Nawcza i ekshumowanych z Łówcza
• w Nawczu kościół-pomnik zbudowany na fundamentach jednego z byłych baraków obozu koncentracyjnego Stutthof
• w Luzinie znajduje się mogiła 12 więźniów na miejscowym cmentarzu, płaskorzeźba znajdująca się w Kościele parafialnym św. Wawrzyńca, tablice informacyjne na Szkole Podstawowej im. L. Bądkowskiego i na parkingu przy skrzyżowaniu ul. Ofiar Stutthofu i Kościelnej, oraz Kapliczka ufundowana przez Stutthowiaków przy ul. Robakowskiej
• w Zamostnem w dawnym budynku Straży Granicznej znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona  hm. Benedyktowi Porożyńskiemu.

Zbliżający się Dzień Wszystkich Świętych skłaniają do chwili zadumy i refleksji.

Porządkując miejsca pamięci, cmentarzyki i mogiły rozsiane po leśnych ostępach wpominamy, tych którzy odeszli.