Asset Publisher
Jałowiec pospolity
Z zielnika roślin leśnych
Zielarska kariera jałowca liczy wiele, wiele lat. Już w starożytności uważany był za roślinę „dobrą”, a największą popularnością cieszył się w średniowieczu, kiedy to stał się uniwersalnym środkiem na szereg dolegliwości. Stosowany był jako środek moczopędny, napotny, oczyszczający krew, wzmacniający i leczący problemy żołądkowe. Znane też były jego właściwości antyseptyczne a dymem z palonych gałązek okadzano szpitale dla chorych na dżumę. Wierzono też, że „...dym z palonych gałązek i owoców przegania czarownice i odbiera moc wszelkim diabelstwom.” 1) Ludowe tradycje wymagały, by przed krzakiem jałowca chłopi zdejmowali nakrycia głowy. Jagody używane były do konserwowania mięsa, jako przyprawa a także do wyrobu piwa i powszechnie znanego ginu. Szerokie, choć może nie tak powszechne zastosowanie jałowca trwa do dziś.
Jałowiec pospolity (Juniperus communis L.) nie jest w Nadleśnictwie Strzebielino gatunkiem zbyt częstym. Dzieje się tak zapewne dlatego, że preferuje gleby jałowe i piaszczyste, stąd zresztą wywodzi się jego nazwa. Lubi stanowiska słoneczne, często pojawia się na nieużytkowanych łąkach i pastwiskach. Rośnie wolno i jak na krzew żyje dość długo, bo nawet ponad 100 lat.
Pewna ciekawostka wiąże się z szyszkojagodami jałowca. Jest to gatunek dwupienny co oznacza, że występują osobniki męskie i żeńskie. Jego „owoce” rozwijają się dwa lata – pierwszej jesieni są zielone, natomiast drugiej dojrzewają i przybierają charakterystyczny fioletowo-granatowy kolor. Mają kształt jagody, ale w rzeczywistości, jak u wszystkich gatunków iglastych, jest to szyszka. Z tego względu naukowcy zdecydowali się nazywać je szyszkojagodami.
Jałowiec pełni ważną rolą w ekosystemach leśnych. Poprzez obfity opad igliwia użyźnia miejscowo glebę. Nierzadko jest jedynym składnikiem podszytów borowych. Jako gatunek pionierski często pierwszy zasiedla ubogie i suche nieużytki. Daje schronienie wielu gatunkom zwierząt, szczególnie ptakom i owadom a jego szyszkojagody są chętnie zjadane przez liczne gatunki ptaków, głównie kwiczoły i jemiołuszki.
A co ma wspólnego jałowiec z Wielkanocą? Otóż w niektórych rejonach Polski w Wielki Piątek panował zwyczaj smagania gałązkami jałowca po nogach. Miało to przypominać rany, które odniósł Chrystus od korony cierniowej.
A dla chętnych przepis na jałowcówkę 2):
1 litr spirytusu
½ kg cukru
100 suszonych szyszkojagód jałowca
½ litra wody
Szyszkojagody jałowca, zebrane po pierwszych przymrozkach, utłuc na miazgę, zalać spirytusem i odstawić na tydzień. Wodę z cukrem ugotować na syrop, przecedzić nalewkę, zmieszać z syropem i odstawić na min. miesiąc. Potem przecedzić, sklarować, pić dwie łyżki stołowe po posiłku przy przeziębieniach, niestrawnościach i bólach reumatycznych.
1) S. Kossak „Opowiadania o ziołach i zwierzętach”
2) „Krzewmy krzewy” E. Marszałek, M. Scelina
Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe (PGL LP)
Jesteśmy organizacją z ponad 90 letnią tradycją. Prowadzimy zrównoważoną, potwierdzoną międzynarodowym certyfikatem PEFC gospodarkę leśną na ponad 7,6 mln ha powierzchni naszego kraju. Systematycznie zwiększamy lesistość Polski z 21 proc. w roku 1945 do 29,6 % obecnie. Konsekwentnie realizujemy „Krajowy program zwiększania lesistości”, dzięki któremu do roku 2050 lesistość Polski wzrośnie do 33%. Cechuje nas samodzielność finansowa. Znaczną częścią naszego zysku dzielimy się ze społeczeństwem. Wspieramy m.in.: Budżet Państwa, samorządy terytorialne, Parki Narodowe; organizacje pozarządowe, wspieramy remonty lokalnych dróg oraz inne, ważne dla Państwa przedsięwzięcia.
Nasze profesjonalne działania oraz wieloletnie doświadczenie w połączeniu z wiedzą i odpowiedzialnością za powierzony nam majątek są gwarancją bezpieczeństwa ekologicznego Polski.
PRACUJEMY W ZGODZIE Z NATURĄ!