Prawdziwa nazwa tego wyjątkowego gatunku to świetlik świętojański. W Polsce występują trzy gatunki chrząszczy świetlikowatych a mianowicie:  świetlik świętojański (Lampyris noctiluca), iskrzyk (Lamprohiza splendidula) i świeciuch (Phosphorus hemipterus). My skupimy się tutaj na tym pierwszym.

Naukowcy twierdzą, że świetliki to bardzo stary gatunek – mają 100 mln lat i pojawiły się już w czasach dinozaurów.

Są to raczej niepozorne owady a samiec i samica znacząco różnią się od siebie. Samiec to brunatny chrząszcz o długości ok. 1 cm, natomiast samica jest nieco ciemniejsza a z wyglądu przypomina raczej larwę. Jej skrzydła zredukowane są do tego stopnia, że utraciła zdolność lotu. Jak zatem dochodzi do spotkania obu płci? Jest to ciekawy rytuał, specyficzny dla tego gatunku. Otóż samica wspina się na łodygę trawy, skąd wysyła sygnały świetlne, przywabiające latające samce. Okazuje się jednak, że nie jest to takie sobie zwykłe światło, lecz o określonym wzorze i częstotliwości a tylko samiec wysyłający podobne sygnały zostanie zaakceptowany przez partnerkę. „Diody” emitujące światło znajdują się na spodniej stronie odwłoka.

W coraz bardziej zurbanizowanym świecie gody świetlików są coraz trudniejsze, gdyż sztuczne światło zakłóca sygnały wysyłane przez owady. Z tego względu jak również z powodu utraty siedlisk i stosowania pestycydów populacja świetlików niestety kurczy się.

Światło wytwarzane przez świetliki świętojańskie jest formą bioluminescencji i jest zdecydowanie bardziej wydajne niż większość znanych nam źródeł światła. Kluczowym czynnikiem w procesie jego wytwarzania jest związek chemiczny o nazwie lucyferyna.

Życie pokolenia rodzicielskiego jest niestety krótkie - giną w kilka dni po złożeniu jaj. Larwy są bardzo drapieżne a odżywiają się głównie ślimakami, które uśmiercają trującą substancją. Pokolenie rodzicielskie zwykle nie pobierają pokarmu.