Tekst i zdjęcia: Halina Szymańska

Jodła pospolita, inaczej jodła biała (Abies alba) – należy do rodziny sosnowatych. Jest to piękne, zimozielone drzewo, pokrojem przypominające świerka. Korona początkowo stożkowata, później przypominająca kolumnę ze spłaszczonym na kształt „bocianiego gniazda" wierzchołkiem . Drzewo w środkowoeuropejskich warunkach osiągające do 50 m wysokości i do 150 cm w pierśnicy. Najwyższe jodły w Europie (w Schwarzwaldzie) osiągały 68 metrów. Najpotężniejszym okazem jodły pospolitej w Polsce była „Gruba Jodła", rosnąca kiedyś na północnych stokach Babiej Góry.  Obwód jej pnia zmierzony na wysokości pierśnicy czyli 1,3 m wynosił 676 cm . Obecnie rekord należy do osobnika nazywanego Lasumiła, rosnącego w leśnictwie Jabłonki w zaprzyjaźnionym Nadleśnictwie Baligród, o obwodzie w pierśnicy 519 cm (przy wysokości 35 m).

Jak rozpoznać jodłę? Pień prosty, strzelisty, łatwo oczyszczający się z bocznych gałęzi. Młoda kora cienka, gładka, jasnopopielata (z daleka srebrna) z pęcherzykami żywicy, stara wąsko spękana na tarczkowate płytki . Jodła ma lekkie, miękkie, łatwo łupliwe drewno z którego dawniej wykonywano gont, czyli tradycyjne „drewniane dachówki" na pokrycie dachów góralskich chat. Igły zwykle spłaszczone, u nasady mniej lub bardziej zwężone, skręcone i zawsze zakończone małą, przylgowatą stopką. Na gałązce osadzone spiralnie, zebrane w boczne, dwustronne grzebienie. Igły ok. 25 mm długości, tępo zaokrąglone na końcach. Górna strona ciemnozielona, błyszcząca, z wgłębieniem pośrodku (bruzdką), dolna z liniami aparatów szparkowych, pokrytych dwoma białymi paskami nalotu woskowego . Kwiaty męskie z żółtymi pylnikami, zebranymi w jajowate kotki wyrastające pojedynczo w kątach igieł, na ubiegłorocznych gałązkach. Kwiaty żeńskie zebrane w wielołuskowe, wyprostowane szyszki o długości 2-6 cm, jasnozielone. Roślina kwitnie od kwietnia do maja. Szyszki, kształtu walcowatego, ok. 15 cm długości i średnicy 3-5 cm, stojące na gałęzi, tylko w obrębie wierzchołka (październik). W czasie dojrzewania przybierają barwę fioletowawą. Gdy dojrzeją rozpadają się, zostaje tylko oś szyszki. Nasiona trójkątnojajowate, żółtawe, z szerokim, purpurowo-żółtym skrzydełkiem. Drzewo cienioznośne, szczególnie młode egzemplarze (cienka kora), o dużych wymaganiach wilgotnościowych, zarówno co do powietrza, jak i gleby. Lubi gleby świeże, głębokie. Bardzo wrażliwa na zanieczyszczenie powietrza. Wrażliwa na niskie temperatury (u nas częstokroć przemarza). Tworzy drzewostany lite lub mieszane z bukiem, rzadziej z sosną lub świerkiem. W warunkach Nadleśnictwa Strzebielino jest botaniczną ciekawostką (rodzynkiem w serniku), ale ponieważ posiadamy jodłowy wyłączony drzewostan nasienny, pozyskujemy nasiona i hodujemy sadzonki, a następnie wprowadzamy młode pokolenie jodłowe na niedużych ogrodzonych powierzchniach . Jodła pospolita często atakowana jest przez mszyce (Adelges nordmannianae), z których spadzi pszczoły wytwarzają jeden z najsmaczniejszych miodów – miód spadziowy (ciemnozielony).