Lista aktualności Lista aktualności

A pająk przędzie swą nić...

W przyrodzie zachodzą różne zjawiska, zmieniają się pory roku, zmienia się pogoda, zdarzają się kataklizmy, a ona próbuje żyć dalej zgodnie ze swoim rytmem.

Sierpień to czas babiego lata i setek pajęczyn rozpiętych na trawach i gałęziach. Nić pajęcza to jeden z najbardziej fenomenalnych tworów przyrody.

„Nić pajęcza jest elastyczna, nie rozpuszcza się w wodzie, jest kilkadziesiąt razy cieńsza od ludzkiego włosa i ma bardzo dobre własności mechaniczne. Może zwiększyć swoją długość o 40% bez rozerwania się. Charakteryzuje się dużą wytrzymałością mechaniczną, najwyższą wśród naturalnych włókien. Nici przędne większości pająków cechuje wytrzymałość dwukrotnie wyższa niż wytrzymałość stali o tym samym przekroju.” Tyle Wikipedia.

Różne są jej funkcje. Popularne sierpniowe babie lato to dość specyficzny środek transportu – małe pajączki uczepione końca nici przenoszone są przez wiatr na znaczne odległości. Częściej jednak służy do budowy sieci łownych zwanych po prostu pajęczynami. Różny jest ich kształt. Klasyczna z naszego punktu widzenia jest sieć kolista z nicią rozpostartą na promieniach i dłuższą nicią sygnalizacyjną, na końcu której pająk czeka na swoją ofiarę. Taką pajęczynę budują np. krzyżaki czy tygrzyk paskowany.

Pajęczyna tygrzyka paskowanego z charakterystycznym zygzakiem (Fot. J. Kuczyńska)

Inną często spotykaną, choć może niezauważaną, jest sieć lejkowata. Zwykle utkana jest tuż przy ziemi, wśród roślin czy opadłych liści. Strategia polowania jest taka, że pająk czatuje u wylotu oprzędu na przechodzącą ofiarę i tam następuje nagły atak. W razie zagrożenia cofa się w głąb lejka, gdzie znajduje się dodatkowy otwór wyjściowy. Taką sieć budują np. lejkowiec labiryntowy, kątnik leśny czy norosz ziemny.

Sieć łowna w kształcie lejka (Fot. J. Kuczyńska)

Z pozoru bezładna plątanina nici, rozpostarta na trawach i ziołach to sieć kopulasta czy dzwonowata. Może być dziełem pająków z rodziny omatnikowatych To właśnie te pajęczyny srebrzą się późnym latem w porannej rosie.

Sieć łowna w kształcie lejka (Fot. J. Kuczyńska)

Warto wiedzieć, że wiele gatunków pająków nie buduje sieci łownych, lecz poluje aktywnie, rzucając się z ukrycia na swoją ofiarę lub doganiając w szybkim biegu.

Nić pajęcza nie służy wyłącznie do budowy sieci łownych. Daleką specjalizację osiągnął topik. Jest to jedyny pająk żyjący stale pod wodą. Jak zatem zaopatrzyć się w niezbędny do życia tlen? Otóż właśnie z pajęczyny buduje workowaty zbiornik, który wypełnia przenoszonym na odwłoku powietrzem. Tam mają miejsce wszystkie jego procesy życiowe, tam również składa jaja i opiekuje się młodymi pajączkami.

Więcej informacji o pająkach można znaleźć we wcześniejszym artykule.